دیتابیس mysql/mariadb توپولوژی های رپلیکیشن مختلفی را معرفی کرده اند، معروف ترین آنها توپولوژی Master/Slave می باشد که در آن یک سرور به عنوان مستر عمل کرده و دیگری به عنوان اسلیو. به طور پیش فرض، رپلیکیشن به صوت نامتقارن بوده که با ارسال وقایع مستر به باینری لاگ دیتابیس که توضیح دهنده تغییرات لحظه ای دیتابیس بوده و اسلیوها این وقایع را زمانی که آماده باشند درخواست می کنند. نکته مهم این است که در این روش، امکان عملبات write/read فقط روی سرور مستر می باشد و روی سرور اسلیو فقط امکان read وجود دارد.

maridb-replication

یکی دیگر از روشهای راه اندازی رپلیکیشن، master-master است که در دیتابیس mysql/mariadb به وسیله تکنولوژی Galera cluster قابل پیاده سازی و راه اندازی می باشد. در این روش امکان read وwrite به صورت همزمان وجود دارد. ما هم راه اندازی این روش رپلیکیشن به صورت ساده در لینک نصب Galera Cluster بر روی debian 10 و راه اندازی همین رپلیکیشن بر بستر Docker در لینک راه اندزای گلرا کلاستر با داکر توضیح داده شده است.

در این نوشته نحوه راه اندازی یک رپلیکیشن Master/Slave از دیتابیسی که موجود و زیر بار است، روی Mariadb، طوری که قطعی اتفاق نیفتد را با هم مرور خواهیم کرد.

تنظیمات سرور مستر

روی این سرور سرویسی دیتابیس Mariadb نصب شده است و حاوی دیتابیس به همراه داده ها و اطلاعات برنامه ها می باشد. برای آماده سازی سرور اصلی، یک سری تنظیمات باید روی آن اعمال شود.

server-id یک شماره یکتا به مستر تخصیص داده می شود. تمام اسلیوها نیز یک id می گیرند که این عدد بیین ۱ تا ۲۳۲-۱ می باشد و برای هر سرور در گروه رپلیکیشن، این عدد باید یکتا باشد.

bind-address تنظیم کننده و تخصیص دهنده یک آدرس مشخص ip برای سرویس دهی روی آن آدرس می باشد.از localhost یا 127.0.0.1 استفاده نشود.

log-bin ویژگی ثبت باینری لاگ ها را فعال می کند

در نهایت این تنظیمات در فایل /etc/mysql/my.cnf به صورت زیر می شوند:

[mariadb]
bind-address                    = 0.0.0.0
server-id                       = 10
log_bin                         = mysql-bin
binlog-format                   = mixed
innodb_flush_log_at_trx_commit  = 1
sync_binlog                     = 1

و در نهایت برای اعمال تنظیمات روی مستر باید سرویس ریست شود:

systemctl restart mariadb.service

ایجاد دسترسی رپلیکیشن

یک حساب کاربری با دسترسی REPLICATION SLAVE باید ایجاد شود:

MariaDB [(none)]> CREATE USER 'slave1'@'%' IDENTIFIED BY 'slave@1234';
Query OK, 0 rows affected (0.001 sec)

MariaDB [(none)]>  GRANT REPLICATION SLAVE ON *.* TO 'slave1'@'%';
Query OK, 0 rows affected (0.001 sec)

تنظیم سرور Slave

همان تنظماتی که روی مستر ایجاد شده بود، را نیز روی اسلیوها در فایل /etc/mysql/my.cnf اعمال می کنیم. فقط باید دقت شود تا sever-id متفاوتی از مستر داده شود.

[mariadb]
bind-address       = 0.0.0.0
server-id          = 20
log_bin            = mysql-bin
binlog-format      = mixed
relay-log          = mysql-relay-bin
log-slave-updates  = 1
read-only          = 1

لازم است تا سرویس ریست شود:

systemctl restart mariadb.service

همسان سازی اسلیو با مستر

زمانی که روی سرور مستر دیتابیسی دارید بزرگ و سنگین، برای انتقال آن به سرور اسلیو جهت همسان سازی لازم است تا یک dump از دیتابیس گرفته و روی اسلوی بازگردانده شود، سپس تنظیمات رپلیکیشن روی سرور اسلیو اعمال شد تا mysql/mariadb عملیات رپلیکشن را شروع کند.

برای انجام همسان سازی مراحل زیر را به ترتیب باید انجام شوند.

بکاپ گیری دیتابیس-سرور مستر

ابتدا باید از دیتابیس مورد نظر،‌ بکاپی با گزینه های زیر گرفته شود:

mysqldump --skip-lock-tables --single-transaction --flush-logs --master-data=2 mydb > ~/mysqldump.sql

گزینه skip-lock-tables باعث می شود تا زمان پشتیبان گیری، خللی در عملکرد جداول با لاک کردن آن ها ایجاد نشود.

گزینه مهم بعدی master-data=2 است که در آن موجب می شود تا اطلاعات مربوط به مستر را نیز در فایل یکاپ شامل اطلاعات مستر position و مستر فایل می باشد.

gzip -9 ~/mysqldump.sql
rsync -azv ~/mysqldump.sql.gz root@slave-server:

بازگرداندن دیتابیس -اسلیو سرور

برای بازگرداندن پشتیبان روی سرور اسلیو مراحل زیر را باید طی شوند:

gunzip ~/mysqldump.sql.gz
mysql -uroot -p mydb < ~/mysqldump.sql

راه اندازی رپلیکیشن

برای راه اندازی رپلیکیشن ما نیاز به دو داده مهم از سرور مستر داریم: MASTER_LOG_FILE و MASTER_LOG_POS که این ها در فایل یکاپ درج شده اند. پس:

head dump.sql -n80 | grep "MASTER_LOG_POS"

در نهایت با لاگین به کنسول mysql/mariadb و اعمال تنظیمات نهایی رپلیکیشن راه اندازی خواهد شد:

CHANGE MASTER TO MASTER_HOST='master-ip',MASTER_USER='slave1',MASTER_PASSWORD='slave@1234', MASTER_LOG_FILE='mster-log-file', MASTER_LOG_POS=master-log-pos;
START SLAVE;

در پایان برای اطمینان از صحت رپلیکیشن دستور زیر را اجرا می کنیم:

SHOW SLAVE STATUSG

با خروجی زیر:

MariaDB [(none)]> SHOW SLAVE STATUS\G
*************************** 1. row ***************************
               Slave_IO_State: Waiting for master to send event
                  Master_Host: master-ip
                  Master_User: slave1
                  Master_Port: 3306
                Connect_Retry: 60
              Master_Log_File: mysql-bin.000002
          Read_Master_Log_Pos: 665
               Relay_Log_File: relay-bin.000002
                Relay_Log_Pos: 555
        Relay_Master_Log_File: mysql-bin.000002
             Slave_IO_Running: Yes
            Slave_SQL_Running: Yes
              Replicate_Do_DB:
          Replicate_Ignore_DB:
           Replicate_Do_Table:
       Replicate_Ignore_Table:
      Replicate_Wild_Do_Table:
  Replicate_Wild_Ignore_Table:
                   Last_Errno: 0
                   Last_Error:
                 Skip_Counter: 0
          Exec_Master_Log_Pos: 665
              Relay_Log_Space: 875
              Until_Condition: None
               Until_Log_File:
                Until_Log_Pos: 0
           Master_SSL_Allowed: No
           Master_SSL_CA_File:
           Master_SSL_CA_Path:
              Master_SSL_Cert:
            Master_SSL_Cipher:
               Master_SSL_Key:
        Seconds_Behind_Master: 0
Master_SSL_Verify_Server_Cert: No
                Last_IO_Errno: 0
                Last_IO_Error:
               Last_SQL_Errno: 0
               Last_SQL_Error:
  Replicate_Ignore_Server_Ids:
             Master_Server_Id: 10
               Master_SSL_Crl:
           Master_SSL_Crlpath:
                   Using_Gtid: No
                  Gtid_IO_Pos:
      Replicate_Do_Domain_Ids:
  Replicate_Ignore_Domain_Ids:
                Parallel_Mode: optimistic
                    SQL_Delay: 0
          SQL_Remaining_Delay: NULL
      Slave_SQL_Running_State: Slave has read all relay log; waiting for more updates
             Slave_DDL_Groups: 2
Slave_Non_Transactional_Groups: 0
   Slave_Transactional_Groups: 0
1 row in set (0.000 sec)

اگر در خروجی فوق این دو پارمتر با مقادیر yesباشندSlave_IO_Running: Yesو Slave_SQL_Running: Yes رپلیکشین درست است و همچینین مقدار پارمتر Seconds_Behind_Master نشان دهنده میزان ثانیه ای است که اسلیو از مستر عقب است.

راه اندازی Mysql/Mariadb Slave Replication